Artikel
Een zieke werknemer die op vakantie wil of een werknemer die tijdens zijn vakantie ziek wordt: gaat het dan om een vakantiedag of een ziektedag? En als iemand vrij wil die 2 uur per dag re-integreert, terwijl hij normaal 8 uur werkt: hoeveel uur vakantie neemt hij dan op? Mag een werknemer die aan het re-integreren is überhaupt met vakantie? In deze blog geven we antwoord op deze en andere prangende vragen.
Even vooraf voor een goed begrip: we onderscheiden twee soorten vakantiedagen: wettelijke en bovenwettelijke. De wettelijke vakantiedagen zijn de dagen waarop iedere werknemer minimaal recht heeft: vier maal de overeengekomen arbeidsduur per week. Dus bij een werkweek van 40 uur heb je recht op 160 vakantieuren (oftewel 20 dagen). Veel werknemers hebben recht op meer vakantiedagen dan wettelijk vastgesteld: dat zijn dan de bovenwettelijke vakantiedagen.
Als de werknemer tijdens de vastgestelde vakantie ziek is of wordt, geldt de hoofdregel dat hij niet langer vakantieverlof geniet, maar ziekteverlof (7:638 lid 8 BW). Hij kan de gemiste vakantiedagen dus later opnieuw opnemen. Wordt een werknemer tijdens de vakantie ziek, dan moet hij zich wel volgens het verzuimprotocol ziekmelden om recht te hebben op ziekteverlof.
Contact
Opleidingsadvies
Wil je meer weten over een opleiding? Of een advies welke opleiding jou het beste past? Bel met Christel, Paul, Sandra, Judith, Marleen of Renske!
Mag je een werknemer vragen vakantiedagen in te leveren?
Het is toegestaan vooraf schriftelijk in bijvoorbeeld een individuele arbeidsovereenkomst of in een cao te bepalen dat een werknemer bovenwettelijke vakantiedagen moet inleveren op het moment dat hij zich één of meerdere keren per jaar ziek meldt (artikel 7:637 lid 2 BW).
Let op: het mag alleen gaan om 'bovenwettelijke' vakantiedagen die in het lopende jaar zijn opgebouwd. Een werkgever kan dus niet met de werknemer afspreken dat in eerdere jaren opgespaarde vakantiedagen met ziektedagen worden verrekend. Dat zou ook oneerlijk zijn, want dan zou iemand die veel dagen overheeft van vorig jaar meer dagen moeten inleveren dan iemand die al zijn dagen heeft opgemaakt.
Daarnaast kan een werkgever een werknemer die ziek is en met vakantie wil gaan, vragen vakantiedagen op te nemen. De werknemer moet hier schriftelijk toestemming voor geven. Een werkgever mag zonder instemming van de werknemer dus geen ziektedagen aanmerken als vakantiedagen.
Die schriftelijke instemming is belangrijk! Dat blijkt ook uit een arrest van mei 2022. In deze casus had een werknemer vakantie aangevraagd voordat hij ziek werd. Vervolgens vroeg hij aan de leidinggevende of bekend was dat hij met vakantie zou gaan. De werkgever vond dat hij zo instemde met het afschrijven van verlofdagen. Het Hof dacht hier anders over: een werknemer moet hier uitdrukkelijk schriftelijk mee instemmen.
Welk loon moet worden betaald aan zieke werknemers tijdens hun vakantie?
Als een werknemer tijdens zijn ziekte minder dan 100% van zijn loon uitbetaald krijgt, bijvoorbeeld 90% of 80% of 70%, dan geldt dat niet tijdens de vakantie. Vakantiedagen worden altijd tegen 100% van het laatstverdiende loon uitbetaald, ook tijdens ziekte.
Uit de jurisprudentie van de afgelopen jaren blijkt dat het hierbij niet alleen om het basissalaris gaat, maar ook om andere vaste componenten. Denk aan vakantietoeslag, vaste dertiende maand of eindejaarsuitkering en zelfs zaken als een bonus of onregelmatigheidstoeslag. Dat ruime loonbegrip geldt niet alleen voor de wettelijke, maar ook voor de bovenwettelijke vakantiedagen.
Hoeveel uren worden afgeboekt als een zieke werknemer gedeeltelijk werkt?
De regel is dat een werknemer recht heeft op 100% loon tijdens zijn vakantie, dus hij neemt ook de volledige vakantiedagen op. Ook al werkt iemand in passende arbeid nog maar 2 uur op een dag, dan betekent dat dus niet dat hij die dag 2 vakantie-uren opneemt. Als zijn reguliere werkdag 8 uur bedraagt, worden er 8 vakantie-uren afgeschreven. Het voordeel van de vakantiedag is dat de werknemer die dag vrijgesteld is van re-integratieverplichtingen.
Mag een zieke werknemer op vakantie gaan?
Dat mag, maar net als een werknemer die niet ziek is, moet hij dat bij zijn werkgever aanvragen. Bij twijfel kan de werkgever advies vragen aan de bedrijfsarts. Als de bedrijfsarts van mening is dat de vakantie de gezondheid van de werknemer verslechtert of de re-integratie in de weg staat, kan de werkgever de vakantie weigeren.
Gaat de bedrijfsarts akkoord en is er geen zwaarwegend bedrijfsbelang om de vakantie te weigeren, dan moet de werkgever de vakantieaanvraag goedkeuren. Wel kan hij dan schriftelijk aan de werknemer vragen of hij instemt met het afschrijven van vakantiedagen. Gaat de werknemer niet akkoord, dan kan de werkgever deze dagen niet van zijn verlofsaldo afschrijven.
Bouwt een zieke werknemer vakantiedagen op?
Ja, zolang een werknemer loon ontvangt bouwt hij gewoon wettelijke vakantiedagen op. En wel op basis van de normale arbeidsduur, dus het aantal uren dat de werknemer werkt als hij niet ziek is. Wel kan in een cao of in een arbeidsovereenkomst bepaald zijn dat er tijdens ziekte geen opbouw van de bovenwettelijke vakantiedagen plaatsvindt.
Verlopen vakantiedagen van zieke werknemers ook?
De wettelijke vakantiedagen vervallen per 1 juli van het jaar na het jaar waarin ze zijn opgebouwd. Dus als een werknemer in 2023 20 wettelijke vakantiedagen opbouwt, dan moet hij die voor 1 juli 2024 opgenomen hebben. Als dat niet is gelukt, dan vervallen deze vakantiedagen. In principe geldt dat ook voor zieke werknemers.
Dat is alleen anders als de werknemer niet in staat is om zijn vakantiedagen op te nemen. Bijvoorbeeld als hij langdurig in het ziekenhuis ligt of te ziek is om vakantie te nemen. Het is aan de werknemer om aan te tonen dat hij een goede reden had om geen vakantiedagen op te nemen.