Skip to main content Skip to footer

Onbegrijpelijke brieven van het UWV;
hoe het beter kan

Blog

Heb je ooit een beslissing van het UWV echt grondig doorgenomen? Misschien heb je er vluchtig doorheen gebladerd en de inhoud voor kennisgeving aangenomen. Tijdens een workshop aan een groep tweede spoor re-integratiebegeleiders, bleek dat een zorgvuldige lezing van zo'n brief toch wat verrassingen kan opleveren. De reacties waren vaak kritisch. Eén deelnemer vroeg zich zelfs hardop af: "Is dit echt de brief die werknemers van het UWV ontvangen? Onbegrijpelijk!"

Waar vooral onbegrip over was, waren de verschillende bedragen die in de beslissing genoemd worden. Op de eerste pagina staat een brutobedrag vermeld wat de werknemer aan uitkering zal ontvangen. Op de laatste pagina, in de toelichting, wordt een ander brutobedrag genoemd. Dit verschil is wel te verklaren (het ene bedrag is exclusief vakantiegeld en het andere inclusief ) maar het roept wel de vraag op waarom het zo ingewikkeld moet zijn. Dit zorgde al voor verwarring bij de deelnemers van de workshop, dus stel je voor wat voor impact dit heeft op de werknemer.

 

Plots een lager bedrag

Het bedrag dat een werknemer krijgt aan WIA-uitkering is gebaseerd op het vastgestelde WIA-maandloon, wat in de toelichting bij de beslissing te vinden is. De eerste twee maanden ontvangt de werknemer 75% van dit WIA-maandloon, omdat de loongerelateerde periode van de WIA conform de WW is. In de beslissing staat wel dat het bedrag na twee maanden wordt verlaagd, maar vaak gaat dit detail ongemerkt voorbij. De schok is groot wanneer na twee maanden plotseling een lager bedrag op de bankrekening staat.

 

Duur van de uitkering verkeerd geïnterpreteerd

In de beslissing staat ook een stukje over de duur van de uitkering. Meestal wordt dit verkeerd geïnterpreteerd en denken mensen dat hun WIA-uitkering op die datum afloopt. Terwijl het alleen iets zegt over de duur van de loongerelateerde uitkering. Ongeveer 4 maanden voor het aflopen van de loongerelateerde uitkering ontvangt de werknemer een brief over het vervolg. Ook die brief kan naar mijn mening veel beter en duidelijker. Er zijn talloze voorbeelden van mensen die in de financiële problemen zijn gekomen omdat ze de strekking van de brief niet begrepen.

 

Dit brengt ons bij een ander punt van onbegrip: professionals hebben meerdere jaren nodig om de WIA en de bijbehorende regelgeving enigszins te doorgronden. Een werknemer die arbeidsongeschikt is, is vooral bezig met herstel en re-integratie, en krijgt minimale uitleg over wat het hebben van een WIA-uitkering inhoudt. Deze werknemer ontvangt een brief met daarin een beslissing en moet alles maar zien te begrijpen. Voor het overige kunnen ze de website van het UWV raadplegen.

 

Communicatie UWV moet beter

Er is echter een duidelijke noodzaak om de communicatie van het UWV te verbeteren, en er zijn verschillende manieren waarop dit kan worden bereikt:

  • Gebruik van eenvoudigere taal: Herschrijf de brieven in heldere, begrijpelijke taal, zodat werknemers zonder juridische achtergrond de inhoud goed kunnen begrijpen.
  • Visuele hulpmiddelen zoals infographics: Voeg infographics toe die belangrijke informatie visueel weergeven, zoals bijvoorbeeld een grafiek die toont hoe het uitkeringsbedrag in de loop van de tijd verandert.
  • Minder jargon: Vermijd het gebruik van juridisch taalgebruik en vaktermen die voor de gemiddelde ontvanger moeilijk te begrijpen zijn.
  • Begeleidende samenvatting: Voeg een kort, eenvoudig begeleidend document toe aan de beslissing, waarin de belangrijkste informatie in duidelijke taal wordt samengevat.

 

Waarom is deze verandering belangrijk? Omdat een duidelijke communicatie niet alleen de werknemer helpt, maar ook het UWV zelf. Minder verwarring leidt tot minder telefoontjes en klachten, en kan zelfs juridische procedures voorkomen. Voor de werknemer betekent het minder stress, wat positief bijdraagt aan het herstel en de re-integratie.

 

De tijd is rijp voor een meer mensgerichte aanpak. Het UWV zou niet alleen moeten streven naar het uitvoeren van wetten en regels, maar ook naar het begrijpelijk en toegankelijk maken van deze regels voor de mensen die er direct mee te maken hebben. Een goed begin zou zijn om de beslissingen helder en eenvoudig te maken. Kortom, tijd voor verandering. Laten we streven naar een systeem waarin werknemers niet meer in de war raken van een beslissing, maar zich ondersteund voelen. Duidelijkheid, eenvoud en empathie zouden de kern moeten zijn van elke brief die het UWV verstuurt.

 

Blogs

Geschreven door

Nicoline van Klaveren, auteur Wegwijs in de WIA